شش دهه کاوش و بررسی باستان شناسی در ایران بیانگر این نکته است که گستره جغرافیایی امروزی ایران به طور حتم حداقل از دوران پلیئستوسن جدید مکان زیست جوامع انسانی بوده است. اگرچه دانش ما در خصوص جوامع انسانی پیش از نوسنگی در ایران بسیار محدود است، ولی تعداد قابل توجهی از محوطه های باستانی منتسب به ادوار پس از نوسنگی در ایران دارای بقایای اسکلت انسانی هستند. عمده محوطه های کلیدی باستانی در ایران مانن...

چکیده استفاده از روش‌های ژئوفیزیکی در کاوش‌های باستان‌شناسی جهت تعیین مرز بی‌هنجاری قبل از حفاری می‌تواند مفید و مؤثر باشد. در این میان به دلیل نداشتن اثرات مخرب محیطی روش گرانی‌سنجی یکی از روش‌های پرکاربرد می‌باشد. در گرانی سنجی تباین چگالی بین دیواره‌ها و اتاقک‌ها مورد مطالعه قرار می‌گیرد. در این مقاله از داده‌های گرانی و فیلترهای فازی‌ جهت بررسی دیواره‌های ساختارهای زیرسطحی در محوطه باستانی ...

شمال فلات مرکزی ایران یکی از حوزه های طبیعی – فرهنگی فلات مرکزی ایران است که از اواخر هزاره ششم ق.م در آستانه پیچیدگی های اقتصادی و اجتماعی قرار گرفته است. شواهد حاصل از کاوشها و بررسی ها در محوطه های باستانی تپه سیلک کاشان، اریسمان نطنز، تپه چشمه علی شهر ری و تپه حصار دامغان که محوطه های پیش از تاریخی با تکنیکهای اولیه، شکل گیری فلزکاری را در این حوزه رقم زدند. فرایند تولید فلز در فلات مرکزی...

استفاده از روش­های ژئوفیزیکی در کاوش­های باستانی، قبل از حفاری، جهت تعیین مرز بی­هنجاری­ها می­تواند مفید و مؤثر باشد. در این میان، به دلیل نداشتن اثرات مخرب محیطی، روش مغناطیس­سنجی یکی از روش­های پرکاربرد است. در محوطه­های باستانی تغییر مغناطیدگی در محیط به دلایل طبیعی و فعالیت­های بشری صورت می­گیرد. به کمک روش مغناطیس­سنجی، تباین خودپذیری مغناطیسی محیط پیرامون به‌طورکلی با اقلام فلزی، مصالح سا...

هدف از انجام این پایان نامه، آشکارسازی ساختارهای باستانی به وسیلهی پردازش داده های گرانی سنجی و مغناطیسسنجی با بکارگیری فیلترهای مختلف است. به این منظور بخشی از محوطه باستانی تپه حصار دامغان مورد مطالعه دو روش ژئوفیزیکی یعنی گرانیسنجی و مغناطیس سنجی قرار گرفته است.در روش گرانی سنجی تباین چگالی بین دیواره ها و اتاقک ها و یا گورها با محیط اطرافش مورد بررسی قرار می گیرد. به کمک روش مغناطیسسنجی نیز...

محوطه باستانی نوشیجان در دشت شوشاب و در 18 کیلومتری شهرستان ملایر در استان همدان قرار گرفته است و از نظر تاریخی در گذشته دارای موقعیت استراتژیک برجسته ای در منطقه بوده و در محدوده سرزمین ماد سفلی قرار داشته است . با وجود اهمیت نوشیجان از نظر تاریخ معماری و باستان شناسی دوره ماد و همین طور اهمیت منطقه قرارگیری محوطه با توجه به وجود آثار و بنا ها و تپه های باستانی متعدد، مطالعات و بررسی ها یی که ...

سکونت گاه های دوره نوسنگی قدیم در منطقه دریاچه ارومیه آذربایجان مسئله ای است که تاکنون منابع منتشرشده درباره محوطه های باستانی این منطقه به آن اشاره ای نداشته اند. البته در پیرامون دریاچه ارومیه شماری از محوطه های باستانی عصر نوسنگی وجود دارند که از بررسی و کاوش آنها اطلاعات ارزشمندی منتشر شده است؛ مثل حاجی فیروز تپه، یانیق تپه و اهرنجان تپه. با این حال، برعکس آنچه تاکنون منتشر شده، داده ها و م...

هدف از این مطالعه، شناخت ویژگی سفال های دوره مفرغ تپه پوکردوال و تطبیق شباهت های موجود در این سفال ها با محوطه های دشت گرگان، گوهر تپه و تپه حصار است. دوره مفرغ تپه پوکردوال بر اساس مطالعات گونه شناسی سفال، به دو فاز مفرغ میانی و اوایل مفرغ جدید تقسیم شده است. بیشتر سفال های دوره مفرغ در این محوطه از نوع ظریف و چرخ ساز بوده و در خمیره آنها ماده افزودنی معدنی و گیاهی کمتر مشاهده می-شود. سفال ها ...

شش دهه کاوش و بررسی باستان‌شناسی در ایران بیانگر این نکته است که گستره جغرافیایی امروزی ایران به طور حتم حداقل از دوران پلیئستوسن جدید مکان زیست جوامع انسانی بوده است. اگرچه دانش ما در خصوص جوامع انسانی پیش از نوسنگی در ایران بسیار محدود است، ولی تعداد قابل توجهی از محوطه‌های باستانی منتسب به ادوار پس از نوسنگی در ایران دارای بقایای اسکلت انسانی هستند. عمده محوطه‌های کلیدی باستانی در ایران مانن...

هفتوان تپه واقع در شمال دریاچه ارومیه پس از کاوشهای گسترده در تپه حسنلو واقع در جنوب این دریاچه ودر جهت سنجش و آزمایش نتایج کاوشهای این محوطه مهم باستانی عصر آهن ایران بین سالهای 1960 تا 978 1 مورد کاوش قرار گرفته است. در این مقاله مجموعه سفالهای کشف شده از دوره 5 هفتوان (عصر آهنi) با روش تحلیل کیفی و توجه به دو متغیر عمده در زمینه سفالگری (تکنولوژی، فرم و شکل ظروف سفالی) مورد مطالعه و بررسی قر...